Screws-Bolts-Nuts แตกต่างกันอย่างไร

ความแตกต่างระหว่าง สกรู (Screws), สลักเกลียว (Bolts) และน็อต (Nuts) :

ประเภท คุณสมบัติ และการใช้งาน

1. ความหมายและความสำคัญของสลักเกลียวและน็อต

สลักเกลียว (Bolts) และน็อต (Nuts) เป็นอุปกรณ์ยึดที่ใช้ในการเชื่อมต่อชิ้นส่วนของโครงสร้างหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ให้มั่นคงและแข็งแรง การเลือกใช้อุปกรณ์ยึดที่เหมาะสมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยและความทนทานของโครงสร้างที่ต้องรองรับน้ำหนักและแรงกระทำต่าง ๆ เช่น แรงดึง แรงอัด และแรงเฉือน

การใช้งานสลักเกลียวและน็อตครอบคลุมหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นงานก่อสร้าง อุตสาหกรรมการผลิต งานซ่อมบำรุง และการต่อเรือ การเข้าใจประเภทของอุปกรณ์ยึดที่เหมาะสมกับแต่ละงานจะช่วยเพิ่มความแข็งแรงและความปลอดภัยของโครงสร้าง

2. ประเภทของอุปกรณ์ยึดที่ใช้ในอุตสาหกรรม

2.1 สกรู (Screws)

สกรูเป็นอุปกรณ์ยึดที่สามารถยึดติดกับวัสดุได้โดยตรงโดยไม่ต้องใช้น็อต มักใช้ในงานที่ต้องการความรวดเร็วในการประกอบและถอดออก เช่น งานไม้ งานโลหะ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

ประเภทของสกรูที่พบบ่อย:

• สกรูเกลียวปล่อย (Self-tapping screws): สามารถเจาะและสร้างเกลียวภายในวัสดุได้เอง เหมาะสำหรับงานโลหะและพลาสติก

• สกรูหัวจมหกเหลี่ยม (Hex socket screws): ใช้กับประแจหกเหลี่ยมเพื่อให้มีแรงยึดสูงขึ้น มักใช้ในงานเครื่องจักร

• สกรูหัวเตเปอร์ (Tapered screws): มีปลายเรียวแหลมเหมาะสำหรับเจาะเข้าวัสดุแข็ง
  
  
  
  
  

2.2 สลักเกลียว (Bolts)

สลักเกลียวเป็นแท่งโลหะที่มีเกลียวภายนอก ใช้ร่วมกับน็อตเพื่อสร้างแรงยึดเหนี่ยวสูง มักใช้ในงานโครงสร้างที่ต้องรองรับแรงมาก

ประเภทของสลักเกลียว:

• สลักเกลียวหัวหกเหลี่ยม (Hex bolts): ใช้กับประแจหกเหลี่ยม เหมาะสำหรับงานโครงสร้างเหล็ก

• สลักเกลียวรูปตัวยู (U-bolts): มีรูปทรงเป็นตัวยู ใช้ยึดท่อหรือวัตถุทรงกระบอก

• สลักเกลียวสแตนเลส (Stainless steel bolts): มีคุณสมบัติต้านทานการกัดกร่อน เหมาะสำหรับงานกลางแจ้งหรือในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นสูง
  
  
  
  

2.3 น็อต (Nuts)

น็อตเป็นชิ้นส่วนที่ใช้ร่วมกับสลักเกลียวเพื่อเพิ่มแรงยึดเหนี่ยวและป้องกันการคลายตัว

ประเภทของน็อต:

• น็อตหกเหลี่ยม (Hex nuts): พบได้ทั่วไปในงานก่อสร้างและอุตสาหกรรม

• น็อตล็อค (Lock nuts): มีแหวนล็อคภายในเพื่อช่วยป้องกันการคลายตัว

• น็อตปีกผีเสื้อ (Wing nuts): ออกแบบให้สามารถขันด้วยมือโดยไม่ต้องใช้เครื่องมือ
  
  
  

2.4 แหวนรอง (Washers)

แหวนรองเป็นแผ่นโลหะที่วางระหว่างหัวสลักเกลียวหรือน็อตกับพื้นผิวของชิ้นงานเพื่อกระจายแรงและป้องกันความเสียหาย

ประเภทของแหวนรอง:

• แหวนรองเรียบ (Flat washers): ใช้กระจายแรงกด

• แหวนรองสปริง (Spring washers): ช่วยป้องกันการคลายตัวของน็อตและสลักเกลียว
  
  
  

2.5 รีเวต (Rivets) และพุก (Anchors)

• รีเวต (Rivets): ใช้สำหรับการเชื่อมต่อถาวร เช่น งานตัวถังรถยนต์

• พุก (Anchors): ใช้ยึดสกรูเข้ากับผนังคอนกรีตหรือวัสดุเปราะบาง
  
  

3. การเลือกใช้วัสดุของสลักเกลียวและน็อต

วัสดุที่ใช้ทำอุปกรณ์ยึดมีผลต่อความทนทานและการต้านทานการกัดกร่อน วัสดุหลักที่ใช้ ได้แก่:

• เหล็กกล้าคาร์บอน (Carbon Steel): มีความแข็งแรงสูง แต่เกิดสนิมง่าย

• เหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless Steel): ทนทานต่อการกัดกร่อน

• ไทเทเนียม (Titanium): น้ำหนักเบาและแข็งแรงมาก
  
  

4. วิธีป้องกันการกัดกร่อนและการคลายตัวของอุปกรณ์ยึด

4.1 การป้องกันการกัดกร่อน

• การชุบสังกะสี (Galvanization): เคลือบสังกะสีบนโลหะเพื่อป้องกันสนิม

• การเคลือบอโนไดซ์ (Anodizing): ใช้ในงานอะลูมิเนียมเพื่อเพิ่มความทนทานต่อการกัดกร่อน

4.2 วิธีป้องกันการคลายตัว

• ใช้ แหวนรองสปริง หรือ น็อตล็อค

• ใช้ กาวล็อคเกลียว (Thread-locking adhesive) เช่น Loctite
  
  

5. การบำรุงรักษาสลักเกลียวและน็อตให้มีอายุการใช้งานยาวนาน

• ตรวจสอบเป็นประจำ: ตรวจเช็คแรงยึดและสภาพของอุปกรณ์ยึด

• เปลี่ยนเมื่อจำเป็น: หากพบร่องรอยของสนิมควรเปลี่ยนใหม่

• เก็บรักษาอย่างถูกต้อง: ควรเก็บในที่แห้ง
  
  

สรุป

สลักเกลียว น็อต และอุปกรณ์ยึดประเภทต่าง ๆ มีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมและการก่อสร้าง การเลือกใช้อุปกรณ์ที่เหมาะสมกับวัสดุและสภาพแวดล้อมจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและอายุการใช้งานของชิ้นงาน นอกจากนี้ การบำรุงรักษาและป้องกันการกัดกร่อนอย่างถูกต้องจะช่วยให้โครงสร้างมีความแข็งแรงและปลอดภัยในระยะยาว